Eerste Lijn
Hervorming van de eerste lijn
Het startschot voor de hervorming van de eerstelijnsgezondheidszorg werd gegeven in 2017. De nieuwe organisatie van de eerste lijn heeft tot doel geïntegreerde en multidisciplinaire zorg te bieden aan personen met een chronische zorgnood. Belangrijk daarbij: de betrokkenheid van de patiëntenstem in de hervormingen waarborgen.
Op 1 juli 2020 werden 60 zorgraden erkend in Vlaanderen om het werk van lokale overheden, zorgverleners en welzijnswerkers beter op elkaar af te stemmen en zo een effectieve en kwalitatieve eerste lijn bekomen voor de Persoon met een Zorg- en Ondersteuningsnood (PZON). Een eerstelijnszone (ELZ) is een geografische afbakening die telkens een gebied van 75 000 tot 125 000 inwoners omvat. Limburg telt acht eerstelijnszones.
Wat is een zorgraad?
De zorgraad is het bestuursorgaan van de eerstelijnszone vzw. Dit bestuursorgaan wordt samengesteld door leden uit vier clusters: Cluster Zorg, Cluster Welzijn, Cluster Persoon met een Zorg- en Ondersteuningsnood (PZON) en Cluster Lokale besturen. Opdat de bestuursleden gedragen beslissingen nemen, hebben zij op regelmatige basis overleg met hun cluster en bredere achterban.
De leden van de zorgraad nemen beleidsmatige beslissingen en vertalen deze naar concrete acties die passen binnen het beleidsplan van de eerstelijnszone. Ze gaan in discussie over actuele thema’s en krijgen een terugkoppeling over lopende acties en projecten die in werkgroepen worden uitgewerkt. Ook in de werkgroepen zetelen vertegenwoordigers van de vier clusters.
Rol van ZOPP vzw – Limburg in de eerstelijnszones
ZOPP vzw – Limburg volgt de ontwikkelingen met betrekking tot de Limburgse eerstelijnszones nauw op. Enerzijds om op de hoogte te blijven van beslissingen en projecten en de patiëntenvertegenwoordigers daarover te kunnen inlichten. Anderzijds om patiëntenparticipatie op een structurele wijze vorm te geven in de Limburgse eerstelijnszones. Daarom trad ZOPP vzw – Limburg, samen met patiëntenvertegenwoordigers, toe als lid van het bestuursorgaan van de acht eerstelijnszones in Limburg toen deze in 2020 officieel erkende vzw’s werden.
ZOPP vzw – Limburg biedt ondersteuning aan vertegenwoordigers uit patiëntverenigingen en zelfhulpgroepen die binnen een eerstelijnszone willen participeren.
Expertpool Eerste Lijn
De inzichten en ervaringen van patiënten zijn onontbeerlijk om afstemming van eerstelijnszorg- en hulpverleners te bereiken én de kwaliteit van zorg te verhogen. Daarom richtte ZOPP vzw – Limburg in 2018 de expertpool Eerste Lijn op. De expertpool Eerste Lijn bestaat uit patiëntenvertegenwoordigers of ervaringsdeskundigen uit diverse Limburgse (afdelingen van) zelfhulphulpgroepen.
Door het samenbrengen van patiëntenvertegenwoordigers wordt het mogelijk om van collectieve ziekte-specifieke ervaringskennis binnen verenigingen tot ziekte-overschrijdende en collectieve standpunten te komen, die de vertegenwoordigers meenemen naar de eerstelijnszones.
Ondersteuning ZOPP vzw – Limburg
ZOPP vzw – Limburg biedt ondersteuning en begeleiding aan de patiëntenvertegenwoordigers in de expertpool. Er wordt onder andere informatie en vormingen aangeboden zodat collectieve ervaringskennis, aanwezig binnen een zelfhulpgroep, verder kan ontwikkelen.
Ook aan de personen uit patiëntverenigingen en zelfhulpgroepen die binnen een eerstelijnszone een rol als patiëntvertegenwoordiger opnemen, biedt ZOPP vzw – Limburg ondersteuning, zoals:
- Tandemwerking voor vertegenwoordiging in zorgraad, cluster PZON en werkgroepen.
- Voorbereiding van en afstemming na vergaderingen.
- Doorstroom van zinvolle (achtergrond)informatie naar de patiëntvertegenwoordiger.
